کاروانسرای بلاد شاپور

 

معرفی کاروانسرای بلاد شاپور

دلیل ساخت کاروانسراها، ایجاد بناهایی جهت رفاه مسافران بود. یکی از مهم ترین و با ارزش ترین یادگارهای معماری ایران کاروانسرا است که موجودیت آن از ایران باستان آغاز شد و طی قرون متمادی به دلایل مختلفی چون نظامی، تجاری و مذهبی توسعه و تکامل یافت. کشور ایران به دلیل قرار گرفتن در شاهراه تجارتی شرقی - غربی یعنی از چین تا دریای مدیترانه و وسعت خاک از دیرباز در ایجاد و ساخت راه های نظامی، تجارتی و ساختمان های وابسته به آن نقش بارزی ایفا می کرد. سالانه تعداد زیادی از مسافران به این سرزمین سفر می کردند، همین موضوع باعث شد که تعداد زیادی سازه با نام کاروانسرا در ایران احداث شود که کارشان خدمت رسانی به مسافران بود و بخش های متعدد و متفاوتی داشتند. ساخت و ساز کاروانسرا در دوران اسلامی بخش مهمی از معماری ایران را شامل می شد و در این دوران کاروانسراهای متعدد با سبک و ویژگی های متفاوتی در شهرها، جاده های کوهستانی و حاشیه کویر احداث گردید. یکی از این کاروانسرا ها که در دوران صفوی ساخته شد، کاروانسرای بلاد شاپور است. این کاروانسرا در شهر دهدشت، مرکز شهرستان کهگیلویه، استان کهگیلویه بویر احمد قرار دارد و از معماری خاص و زیبایی برخوردار است. این کاروانسرا یکی از صدها کاروانسرایی است که در دوران صفویه ساخته شده اند. این دوران، حکومت صفویه، اوج هنر معماری کاروانسرا ها در ایران به شمار می آید. این کاروانسرا در ضلع غربی شهر و در کنار حمام کهیار، امامزاده ابراهیم و امامزاده جابر قرار دارد. این سازه بخاطر اهمیت و ارزشی که در این شهر دارد در سال 1379 به لیست آثار ملی ایران اضافه شد.

معماری کاروانسرای بلاد شاپور

معماری کاروانسرا ها بر اساس اقلیم سرزمینی که در آن  قرار داشتند طراحی می شد. انواع مختلف کاروانسرا شامل کاروانسرای کاملا پوشیده، کاروانسراهای کرانه پست خلیج فارس و  کاروانسرای حیاط دار می شود. این کاروانسرا از نوع آخر یعنی حیاط دار است، که حیاط در قسمت مرکزی آن قرار دارد و دیگر بخش ها در اطراف آن چیده شده اند. پلان آن به صورت یک ساختمان چهار گوش است و مساحتی برابر با 1600 متر مربع دارد و حجره ها و اتاق ها، که تعداد آنها مجموعا 37 عدد می شود، به همراه 30 عدد ایوان دور تا دور قرار دارند. برای ساخت آن از مصالحی مانند سنگ، ملاط و آجر استفاده کرده اند، که از جمله مصالحی هستند که در این محل یافت می شود و اکثر سازه های منطقه نیز با این مصالح ساخته شده اند. علاوه بر این در نزدیکی این بنا، بازار، میدان بزرگی در ضلع غربی و اصطبل در ضلع شرقی قرار دارد که از دیگر عناصر تشکیل دهنده آن هستند.

برخی از حجره به یکدیگر راه دارند و می توان در بین آنها رفت و آمد کرد. حجره‌ها با طاق‌های جناغی پوشش داده شده اند و همگی یک ایوان کوچک در جلوی خود دارند، این طاق های جناغی تنها تزئینات این کاروانسرا به شمار می آیند. در داخل ایوان‌ ها طاقچه‌ هایی برای گذاشتن اشیاء و نیز دودکش تعبیه شده است. کف حیاط با سنگ‌ های لاشه ‌ای بزرگ سنگ‌ فرش شده است و سطح آن را اندکی پایین تر از کف حجره ها ساخته اند. در حیاط چاه آبی به چشم می خورد که مطمئنا برای تامین آب مورد نیاز کاروانیان بوده است. برای دسترسی به پشت بام راه پله مارپیچ و باریکی در ضلع شمالی آن قرار دارد.

هر زمانی که قصد سفر ارزان قیمت و به صرفه به دهدشت را داشتید می توانید از مستر بلیط برای خرید بلیط اتوبوس دهدشت استفاده کنید و خریدی امن، سریع و آسان را برای خود و همراهانتان به ارمغان بیاورید.

https://mrbilit.com/mag/belad-shapour-karevansara/