با مدرسه چهارباغ بیشتر آشنا شویم

 

مدرسه چهارباغ اصفهان

 

مدرسه چهارباغ از بناهای تاریخی به جا مانده از دوران صفوی می باشد. مدرسه چهارباغ به منظور تحصیل طلاب در اصفهان در خیابان چهار باغ اصفهان تاسیس شده است.

دوران صفویه یکی از دوران های باشکوه در زمینه بناهای تاریخی و ترویج دانش در تاریخ ایران می باشد و یکی از شاهدان این موضوع را می توان مدرسه چهارباغ اصفهان نامید؛ مکانی که به دستور شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه سلسله صفوی برای تربیت و تعلیم طلاب دینی تاسیس شد و تا به امروز این شاهکار معماری ایران پا برجا مانده است و تحسین اهل هنر و معماری ایرانی و اسلامی را بر می انگیزد.

 

مدرسه چهارباغ همواره در طول تاریخ محل بسیاری از اقدامات و تاثیرگذاری های بزرگ اجتماعی بوده است و با فراز و نشیب هایی در طول تاریخ خود مواجه بوده است. برای اینکه با این مدرسه و فعالیت های آن در طول دوران فعالیت آن از ابتدا تا به امروز بیشتر آشنا شوید با ما همراه باشید.

از پیشینه مدرسه چهارباغ بیشتر بدانیم
ایران سرزمینی است که همواره مهد هنر و زیبایی در کنار کسب دانش بوده است و این دو را مکمل هم می داند و آثار مکتوب و تاریخی به جا مانده از دوران گذشته در اقصی نقاط شهرهای ایران، خود مهر تاییدی بر این نظر می باشد. یکی از به نام ترین شهرهای ایران که آثار تاریخی زیبایی را در خود جای داده است، اصفهان می باشد. میدان نقش جهان ، سی و سه پل، پل خواجو، چهلستون و ... از جمله آثار شناخته شده و ثبت شده جهانی می باشد که تحسین همگان را در هنر ایرانی و علم معماری در دنیا برانگیخته است.

یکی از زیباترین مکان هایی که در شهر اصفهان وجود دارد و نمود این هنر و زیبایی در معماری می باشد، این مدرسه است که تلفیقی از هنر ایرانی و اسلامی می باشد و اینکه این مکان زیبا به منظور کسب دانش ساخته شده است، اهمیت آن بیشتر مشخص می شود و اینکه به علم اندوزی به قدری مهم بوده است که مکان آن را چنین زیبا طراحی کرده اند به طوری که با ورود به این باغ در نگاه اول تمامی تصورات ما از  یک مدرسه بر هم میریزد و شکل جدیدی از علم اندوزی را برای ما به نمایش در می آورد. مکانی توام با آرامش، در کنار فعالیت های گسترده دینی و اجتماعی.

 

 مدرسه چهارباغ به دستور شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه سلسله صفوی  تاسیس شد

 

پیشینه مدرسه چهارباغ به دوران صفویه و آخرین پادشاه این سلسله یعنی شاه سلطان حسین بر می گردد که به دستور او این بنا در سال 1116 هجری قمری آغاز به ساخت کرد و در سال 1126 به اتمام رسید. البته تاریخ های بسیاری نقل شده است اما قوی ترین آنها این بازه زمانی می باشد؛ زیرا در طول ساختن مدرسه وقفه هایی نیز رخ داده است تا تکمیل و آماده بهره برداری شود.

علت نام گذاری مدرسه چهارباغ
هر بنای تاریخی دارای نامی است که داستان خود را دارد. در گذشته، نام بناها را به نام موسس یا معمار یا واقف مکانی و یا مکان مهمی که در نزدیکی آن بوده و یا کاربری بنا نامگذاری می کرده اند. مدرسه چهارباغ بنایی است که چون برای تحصیل علم بنا شده بود با نام مدرسه خوانده می شود و اینکه در ضلع شرقی خیابان چهار باغ اصفهان واقع شده است، از این رو به آن مدرسه چهارباغ گفته می شود و به این نام بیشتر شهرت جهانی دارد که اگر وارد این مدرسه شوید و فضای داخلی آن را نظاره گر باشید باید گفت نام به جایی به آن داده اند و باغ زیبایی را رو به روی خود خواهید دید.

 

 مدرسه چهارباغ واقع در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان است

 
نام های دیگر مدرسه چهارباغ
نام مدرسه چهارباغ مشهورترین نامی است که به این بنا داده شده است و عموما با این نام در سراسر دنیا شناخته می شود. اما علاوه بر این نام، به دلایل مختلفی اسامی دیگری نیز به مدرسه چهارباغ نسبت داده اند. همانطور که گفته شد این مدرسه به دستور شاه سلطان حسین صفوی بنایش گذاشته شد و از این رو این مدرسه را نیز مدرسه سلطان سلطان یا مدرسه سلطان حسینیه نیز می نامند.

 

 مدرسه چهارباغ دارای نام های دیگری مانند مدرسه مادر شاه و مدرسه سلطان نیز می باشد

علاوه بر نام های یاد شده، بعضا مدرسه چهارباغ را با نام مدرسه مادر شاه نیز می شناسند. زیرا بعد از تاسیس این مدرسه، مادر شاه سلطان حسین، چند کاروانسرا و نهادهای اقتصادی مانند سرای فتحیه و  بازار شاهی یا بازارچه بلند را وقت این مدرسه و طلاب آن کرده است، از این رو در برخی از کتیبه ها و اسناد نام مدرسه مادر هم علاوه بر نام های یاد شده، گنجانده شده است. این مدرسه بعد از انقلاب اسلامی به نام مدرسه امام صادق تغییر نام پیدا کرد اما همچنان به نام مدرسه چهارباغ شناخته می شود.

چرا مدرسه چهارباغ شهرتی جهانی دارد؟
هر یک از بناها و آثار تاریخی شهر اصفهان برای همه مردمان جهان شناخته شده می باشد و بیشتر گردشگرانی که از سراسر دنیا برای بازدید به ایران سفر می کنند حتما در سفر خود از اصفهان دیدن می کنند. نوع خاص سبک معماری و تلفیق علم و هنر در این معماری ها باعث جلب توجه همگان شده است. این مدرسه به واسطه ساختار بنا و محیط سرسبز و دلنشینی که دارد بسیار مورد توجه می باشد. اما مهمترین عنصری که باعث جلب نظر افراد بازدید کننده، مخصوصا گردشگران خارجی شده است، نوع کاشی کاری و نقش و نگارها و کتیبه هایی است که با خط خوش نگاشته شده اند و در جای جای این بنای تاریخی قابل مشاهده می باشد که با هماهنگی خاص و زیبایی بنا بر موقعیت مکان استفاده شده است. به طوری که مدرسه چهارباغ را موزه هنر کاشی کاری ایران نیز می نامند.

  

 مدرسه چهارباغ به دلیل معماری بی نظیری که دارد بسیار مورد توجه می باشد

 

ساختار مدرسه تاریخی چهار باغ
درختان چناری که قدمتی به اندازه مدرسه دارند و جوی نهر آبی که در میان مدرسه روان است، در ابتدای ورود نظر گردشگران را به خود جلب می کند. اما ساختار مدرسه خود جلوه دیگری دارد. مدرسه چهارباغ، دارای چهار ایوان می باشد و بخش داخلی مدرسه شامل هشتی و درب ورودی، حیاط داخلی و اتاق ها که به نام حجره شناخته می شوند، گنبد و مناره می باشد. این ایوان ها و حجره ها رو به باغی قرار گرفته اند که جویباری به نام نهر فرشادی که شعبه ای از زاینده رود است از میان این باغ می گذرد و فضایی دل انگیز را ایجاد کرده است.