عمارت رکیب‌خانه یکی از بافتهای قدیم اصفهان

 

عمارت رکیب‌خانه از جمله بناهای بافت قدیم اصفهان به شمار می‌رود که در اوائل قرن یازدهم هجری مقارن با سلطنت شاه عباس اول ساخته شده است. بعده‌ها این عمارت در دوران قاجار پس از بازسازی به عنوان خانهٔ ظل‌السلطان استفاده می‌شده است. کاربری کنونی این ساختمان موزه هنرهای معاصر اصفهان است.

این بنا در مرکز شهر اصفهان و نزدیک بناهای مشهوری همچون تالار اشرف، کاخ چهلستون، عالی قاپو و توحیدخانه قرار دارد و از جمله بناهای بافت قدیم اصفهان به شمار می‌رود که در اوائل قرن یازدهم هجری مقارن با سلطنت شاه عباس اول به عنوان یکی از بناهای مجموعه دولتخانه صفوی احداث شد. با مراجعه به منابع و مأخذ مختلف دوران صفوی و با توجه به کلمهٔ «رکیب‌خانه» مشخص می‌شود که این عمارت محل نگهداری لوازم سوارکاری و یراق‌آلات اصطبل دولتی بوده است.

 

 با اضمحلال حکومت صفویه، عمارت «رکیب‌خانه» متروک گردید و بعدها در عصر قاجار به دستور «حاج محمد حسین‌خان صدر اصفهانی» - صدراعظم نیک‌اندیش فتحعلی‌شاه - احیاء شد. در دورهٔ حکومت «مسعود میرزا ظل‌السلطان» بعد از انجام تعمیرات و الحاقاتی که با آن دوره سازگار بود به عنوان محل زندگی این حاکم تعیین گردید.

در دوران پهلوی اداره آمار و ثبت احوال اصفهان در این محل مستقر شد و تغییراتی در ساختمان و مخصوصاً در جبهه غربی آن صورت گرفت.

در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی «رکیب‌خانه» مورد مرمت اساسی قرار گرفت و بعد از بازسازی مقرر شد اشیاء موجود در موزه‌های هنرهای تزئینی تهران و بقیهٔ اشیاء قدیمی به اصفهان منتقل و در این ساختمان به معرض تماشای عموم گذاشته شود. در اجرای این هدف در تابستان ۱۳۷۵ گنجینه‌های تزئینی رسماً افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.

در حال حاضر این گنجینه با فضائی به مساحت ۲۶۰۰ متر مربع و حدود ۱۲۰۰ متر فضای نمایشگاهی با در بر گرفتن هفت بخش دائمی صدها اثر نفیس هنری را برای بازدید عموم عرضه کرده است.